Oysa insan gitiği her yerde kendinden bir parça arar,bulursa sıla olur,bulmazsa gurbet...
Sivas ve İlçelerinde zamana karşı duran el sanatları
Sivas'ta geleneksel el sanatları oldukça gelişmiştir. Halıcılık, dokumacılık,bakırcılık, çarıkçılık, gümüş işçiliği, çubukçuluk, çorap örücülüğü, ve çakı-bıçak yapımcılığı en köklü el sanatlarıdır. Bunlardan çorap örücülüğü giderek önemini
yitirirken, diğerleri bugün de sürdürülmektedir. Sivas'ın çok zengin kompozisyonlu ve renkli dokumaları ile kara kemik saplı bıçakları ünlüdür.
Halıcılık:
Ülkemiz halıcılığında olduğu kadar dünya halı sanayinde de seçkin bir yeri bulunan Sivas halıları Selçuklu devrinden (13. yy) beri süregelen bir geleneğin ve özgün bir çalışmanın ürünüdür. Sivas halılarının en belirgin özellikleri kullanılan ipliğin inceliği, iç boyamalarının orijinalliği, dokumadaki ustalık, ilmek sayısının
fazlalığı ve üzerindeki motif, desen ve renk uyumunun ahengidir. Halılarda, en az 12 olmak üzere 25’e varan renk çeşidi kullanılmaktadır. En çok kullanılan tonlar arasında lacivert ve kırmızı yer almaktadır. Sivas halısı dendiğinde, tek düğüm
(Gördes) sistemiyle yapılan, yuvarlak hatlı, madalyonlu ve küçük çiçek desenli halılar akla gelmektedir. Desenine göre “lalezar”, “çeşmibülbül”, “yılanlı”,“çamurlu” gibi adlar almaktadır. Sivas çevresinde Divriği, Gürün, Kangal, Şarkışla ve Zara'da dokunan halılar; makat (sedir halısı), halı yastık (yastık yüzü), duvar
halısı, taban halısı, tüllüce, namazlık (seccade), heybe ve çanta şeklinde kullanılmaktadır.
Kilim dokumacılığı:
Kilim dokumacılığı daha çok Sivas’ın ilçe ve köylerinde gelişmiştir. Yaygın olarak kullanılan kilimler; yan kilim, kebir orta kilim, çul kilim, devetüylü kilim, nakışlı kilim, kırmızı ve beyaz kilim gibi isimlerle anılmaktadır. Sivas’ın özellikle Şarkışla kilimleri çok ünlüdür Desenler ve motifler dikdörtgendir. Sivas çevresi
kilimlerinde bitkisel ve hayvansal motiflerin yanında geometrik ve sembolik motifler de kullanılmaktadır. Tümüyle yünden dokunması, çözgünün sık olması ve çözgüde düğüm ya da eklemlerden kaçınılması Sivas kilimlerinin değerini artırmaktadır.
Çorap Örmeciliği:
Geçmişte Gürün’de çok gelişmiş olan çorap örmeciliği günümüzde kaybolmaya yüz tutmuştur. Burada, eski dönemlerde tiftikten ince görünümlü çoraplar örülmüştür. Doğanşar, Zara, Hafik, İmranlı ilçelerinde bu el sanatı hala sürdürülmektedir. Kullanılan stilize bitki, hayvan ve insan motifleri dokuyanın iç
dünyasını yansıtacak biçimde işlenmiştir. "Yandım Alamadım, Yarimi Eller Aldı,Kakül, Ergen Bıyığı, Eli Mektuplu, Elif-Be, Aşık Kirpiği, Gönül Kilidi, Katip Çimdiği ve Civan Kaşı" en yaygın motiflerdir. Bu çoraplar; genellikle 5 şiş ile örülür ve hemen her çorapta en az 5 renk ip bulunur.
Çarıkçılık:
Anadolu insanının ayağının giyeceği ve süsü olan çarık, günümüzde artık halk oyunlarında ve evlerin şark köşelerinde bir süs eşyası olarak kullanılmaktadır.
Sırımlı ve tokalı olmak üzere iki çeşidi bulunan çarık; günümüzde az sayıda kalan ustalar tarafından hediyelik eşya olarak yapılmaktadır.
Çubukçuluk (Ağızlık yapımcılığı):
Çubukçuluk “Ağızlıkçılık” adıyla da bilinen bu el sanatının başlangıcı 19. Yüzyıla dayanmaktadır. Kişisel kullanım ya da satış için yapılan çubuklar günümüzde turistik bir değer kazanmıştır. Son yıllarda Sivas’taki çubukçu ustaları meşhur kalem ve ağızlıklarının yanı sıra, kalemlik, isimlik, tığ sapı, şamdan ve saz
gibi hediyelik eşyalar da yapmaktadırlar.
Bakırcılık:
Bakırcılık günümüzde kaybolmaya yüz tutmuş, Sivas’ın geleneksel el sanatlarından biridir. Sivas’ta üretilen bakır el sanatı ürünlerinde yazı, bitkisel ve geometrik motifler en yaygın süslemeler olarak dikkat çekmektedir. Geometrik motiflerde, geçmeli daireler, üçgenler, dörtgenler; bitkisel motiflerde, yaprak, lale,nar, narçiçeği ve servi kullanılmaktadır.
Çakı-Bıçak Yapımcılığı:
Bıçakçılık Sivas’ın 150 yıllık geçmişe sahip el sanatlarından biridir. Şehrin özellikle kara saplı bıçakları ünlüdür. Bununla birlikte; Kentte bulunan bıçak atölyelerinde genellikle kılıç tipli bıçaklar, bağ bıçakları, büyük ekmek bıçakları, bir iki üç ağızlı veya ustura ağızlı bıçaklar Sivas’ta üretilmektedir. Çakı ve bıçakların ağızları “namlu” denilen çelikten, sapları ise boynuzdan yapılmaktadır. Günümüzde çakı-bıçak yapımcılığı, eski yaygınlığını yitirmiştir.
Kemik Tarakçılığı:
Sivas kemik tarağı koç, manda ve öküz boynuzundan yapılmaktadır. Kemik tarağının, saçta kepeklenmeyi ve elektriklenmeyi önlediği bilinmektedir. Boynuzlu tarak, oymalı tarak, bayan tarağı, erkek tarağı, sakal tarağı, çanta tarağı şeklinde çeşitleri vardır. Boynuzdan kemik toka, zarf açacağı, yemek kaşığı, çay tabağı ve kolye ucu da üretilmektedir.
Gümüşçülük:
Gümüş işçiliği, sabır ve azim gerektiren bir meslektir. Sivas’ta; çeşitli aşamalardan geçerek tel ve ince levha haline getirilen gümüşten ahşap malzeme kaplanarak gümüş çekmece ve gümüş nalınlar yapılmaktadır. Diğer bir gümüş işçiliği ise telkari ve kalem işi savattır. Bu işçiliklerde gümüş kemerler, bilezikler,bardak ve fincan zarfları, çay tabakları, çay tepsileri, broşlar, ağızlıklar ve tespih süsleri yapılmaktadır.